De vierde metafoor die het proces van het verkrijgen van een weidser bewustzijn beschrijft gaat over “reiniging door innerlijk vuur”. Ook deze metafoor is weer in diverse speelfilms aan te treffen!
For the heart is an organ of fire, The English patiënt,(1996)
Deze metafoor verwijst naar aan een proces van innerlijke reiniging dat de blokkades en begrenzingen, die gerelateerd zijn aan een toestand van innerlijke verdeeldheid, als het ware “wegbrandt”. In de Divina Commedia van Dante wordt dit proces beschreven aan de hand van het Purgatorium, waar de helse staat van gevangenschap en innerlijke duisternis achtergelaten wordt. In de profetische boeken van het Oude Testament zijn er talloze toespelingen terug te vinden met betrekking tot de reinigende kracht van het vuur. God spreekt tot Mozes vanuit het brandende braambos en verschijnt aan de Egyptenaren in een pilaar van vuur. De profeet Elijah wordt opgenomen in een vurige strijdwagen (Koningen 2:11-12). En in het Thomasevangelie zegt Jezus “Iedereen die mij nabij is, is nabij het vuur en ieder die ver van mij is, is ver verwijderd van het Koninkrijk.” In het Hindoeïsme wordt dit proces gesymboliseerd door Shiva Nataraja, het beeld van de godheid die danst in een ring van vuur, terwijl hij trapt op een dwerg, wiens naam “vergetelheid” betekent. Aldus symboliseert Shiva Nataraja de kracht van het innerlijk vuur dat ons helpt om onwetendheid te overstijgen, om wakker te worden en de beperkende obstakels, die ons ware potentieel in een dwergachtige toestand gevangen houdt, te overstijgen. In veel oude mythische tradities, in de alchemie en in sprookjes, ontmoeten we de archetypische figuur van de vuurspuwende slang of draak. Vaak gaat het om een draak die in een berg leeft, waar hij een schat bewaakt “een kostbare parel”. De vuurdraak belichaamt de creatieve krachten van de natuur. Voor de Europese alchemisten en ook voor de Chinese taoïsten en de meeste inheemse Sjamanistische inheemse culturen, zijn de wereld van de Geest en de wereld van de natuur verenigd, en niet gescheiden zoals in de Westers rationalistische mentaliteit.
Een belangrijk begrip met betrekking tot deze metafoor betreft de evolutionaire energie die onder meer bekend is onder de naam kundalini, maar ook als Shakti, Durga, Elah, Shekinah of Athena en die door christelijke mystici heilige geest genoemd wordt. Dit betreft een bij de meeste mensen latent aanwezige oerbron van energie. Deze energie wordt wel voorgesteld als een slang die slapend opgerold ligt aan de basis van de ruggengraat (kundalini betekent opgerold). Als deze energie wordt opgewekt, en opstijgt langs de ruggengraat, hetgeen gepaard gaat met het openen van energiecentra of chakra’s brengt dit vaak een geestelijke transformatie teweeg. In allerlei (religieuze) tradities wordt naar dit proces verwezen, veelal op symbolische wijze. Bijvoorbeeld door de halo of de afbeelding van een energiepatroon, rond een ontwaakt wezen. De onderscheidende factor in de voortgang, ontwikkeling en evolutie van bovengenoemde energie is ethiek. Daarom is het belangrijk om daar eerst mee aan de slag te gaan. Een voortijdig kundalini- ontwaken kan mensen (namelijk )uit balans brengen.
De psycholoog R. Metzner benadrukt het volgende voor de gemiddelde persoon die een transformatieve ervaring ondergaat, of het nu spontaan is of als gevolg van therapie: “ besteed aandacht aan de pijn, leer ervan, onthoud je intentie in dit proces en onthoud dat het een begin en een einde heeft. Bewust ervaren van een periode van purificatie kan ons helpen om een houding van nederigheid en ontvankelijkheid aan te leren, wanneer we de boodschappen van lichaam en psyche leren te begrijpen en hun signalen leren beschouwen als een gids om te groeien.”
Enkele voorbeelden van toepasselijke films en documentaires:
- Sneeuwwitje (1937),
- Doornroosje (1959/2002)
- The Prince of Egypt (1998)
- The Secret of Solomon’s Key revealed (2006)
- Prince of Persia (2010),
- Inner Worlds, Outer Worlds (2012)
- Kundalini Awakened; Aura’s, Chakra’s and Light Energy (2013)
- Cinderella (2015),
- Awakening the Goddes: an exploration of kundalini (2017),
- Spiritual Awakening: Journey tot he Inner Self (2021)
Leestip:
Ecce Homo; de beeldtaal van de Bijbel, Annermarie Wegh (2013), Nederlandse Auteurs Uitgeverij, Blaricum
Kundalini ontwaken; de zeven wondertekens & de vijf wijze meisjes, Annemarie Wegh (2015). Nederlandse Auteurs Uitgeverij, Blaricum.
Bronnen onder meer:
The Unfolding Self. Varieties of Transformative Experience (1998). Ralph Metzner. Origin Press.