Omdat het bijna kerstmis is deze keer een blog gewijd aan de film A Christmas Carol, gebaseerd op het gelijknamige boek van Charles Dickens.
In zijn tijd al was de novelle vanCharles Dickens (1807-1870) erg geliefd. Op 19 december 1843 kwam het verhaal op de markt. Nog geen week later waren er zesduizend exemplaren van verkocht. A Christmas Carol was vanaf het begin een groot succes, dat nog tot op de dag van vandaag voortduurt. Er zijn in de loop van de tijd theaterproducties van A Christmas Carol gemaakt, meerdere films en onder meer Fred Flintstone en Donald Duck hebben als Scrooge gefungeerd. In Deventer is er in de maand december jaarlijks een tweedaags Dickensfestijn waarop Scrooge en ook andere Dickensfiguren van de partij zijn.
Het plot: Het verhaal begint op Kerstavond 1843. Ebanezer Scrooge (onder meer vertolkt door Patrick Stewart) heeft net zijn boezemvriend en zakenpartner Jacob Marley begraven en gaat in een sombere, melancholieke stemming terug naar zijn werk. Zeven jaar later zit Scrooge op Kerstavond alleen in zijn kantoor. Hij is een slecht en kwaadaardig man geworden. Plotseling hoort hij het ratelen van kettingen en hij ziet de geest van Jacob Marley voor zich. Marley waarschuwt Scrooge dat hij zijn houding jegens andere mensen zal moeten veranderen, anders zal het slecht met hem aflopen. Tevens vertelt Marley dat er drie geesten zullen verschijnen die hij zal moeten gehoorzamen om zo zijn eigen leven te redden…
De diepere betekenis in A Christmas Carol: In zijn boek Passages van de ziel, de vijf fasen van spirituele ontwikkeling in de grote wereldreligies en in ons eigen levensverhaal op weg naar innerlijke verrijking beschrijft filosoof en theoloog Harry Moody de ontwikkelingsfasen van de ziel. Moody benadrukt dat in belangrijke religieuze geschriften als de Bijbel en de Koran, in oosterse wijsheid, mythen en oude volksverhalen steeds dezelfde thema’s van ontwikkeling terugkeren en dat er verschillende passages in die ontwikkeling worden onderscheiden. Op basis van al deze verhalen en ervaringen van duizenden mensen met wie hij in de afgelopen jaren heeft gewerkt heeft Moody een theorie ontwikkeld. Hij laat zien dat de ontwikkeling van de ziel in vijf fasen verloopt, fasen waar iedereen in principe doorheen gaat en waarbij we op een gegeven moment uitkomen bij de vraag waar het in het leven echt om draait. De vraag naar de zin van het leven stelt ons in de gelegenheid een nieuwe uitdaging aan te gaan: namelijk om zelfverwerkelijking en spirituele groei, aldus Moody. De vijf fasen in dit proces zijn respectievelijk: de oproep, de zoektocht, de strijd, de doorbraak en de terugkeer.
Bij nadere beschouwing gaat A Christmas Carol over de geboorte van het licht te midden van de duisternis die de mensheid gevangenhoudt. In A Christmas Carol komen alle bovengenoemde vijf fasen op één avond in het leven van Scrooge aan bod. Het begint met de oproep als de geest van zijn voormalige compagnon en boezemvriend Jacob Marley aan hem verschijnt. Vervolgens zien we de zoektocht en de strijd aan bod komen wanneer de drie geesten van het voorbije kerstmis, het huidige kerstmis en de toekomstige kerstmis Scrooge bezoeken, culminerend in de doorbraak bij de geest van de toekomstige kerstmis, waarbij Scrooge ziet hoe zij leven eindigt als hij zijn egocentrische levenswijze volhoudt. Scrooge realiseert zich daardoor vol berouw dat hij altijd waarden heeft nagestreefd waar zijn omgeving en ook uiteindelijk ook hijzelf onder heeft geleden. Gelukkig krijgt hij nog een kans om zijn leven te beteren die hij met beide handen aangrijpt. Bij de terugkeer is een Scrooge te zien die is veranderd van een notoire vrek in een uiterst beminnelijk mens die buitengewoon vriendelijk en behulpzaam is voor iedereen. Eindelijk leeft hij niet meer vanuit overlevingsemoties zoals angst maar ervaart hij innerlijke rust en vrede door de nieuwe levenshouding die hij heeft omarmt.
Geraadpleegde bronnen:
www. Hebban.nl, voor lezers door lezers
Moody. H. & Carroll D. (1997). Passages van de ziel, de vijf fasen van spirituele ontwikkeling in de grote wereldreligies en in ons eigen levensverhaal op weg naar innerlijke verrijking. A.W. Bruna Uitgevers B.v. Utrecht.