Vitaliteit

Levendig, energiek en vitaal zijn

“I will play my last note in the grave”
pianist Rubén González in Bueno Vista Social Club: Adios

Bovengenoemde kwaliteit, in het Engels zest genoemd, staat voor het benaderen van het leven met een zekere mate van passie en opgewektheid; het niet half of halfhartig doen van dingen; het leven (be)leven als een avontuur; je levendig en geactiveerd voelen.

Uit onderzoek is gebleken dat ook deze kwaliteit sterk samenhangt met welbevinden en dus zeker de moeite waard is om na te streven! Zest is gerelateerd aan élan vital, een term die bedacht is door de filosoof Henri Bergson. Élan vital verwijst naar de essentie van het leven én de energie die nodig is om evolutionair gezien vooruitgang te bewerkstelligen. In dit opzicht vitale mensen zijn zich bewust van de vergankelijkheid van het leven; zij besluiten echter om het leven zo volledig mogelijk te leven en de stagnatie te vermijden die het leven van zoveel mensen kenmerkt. Zij laten zich dan ook niet snel uit het veld slaan door tegenslag. Vitale mensen zijn over het algemeen gezond en gaan er niet vanuit dat ouder worden onvermijdelijk samenhangt met achteruitgang. Zij geloven in zichzelf en zijn in staat om in zichzelf de energie aan te boren die nodig is om hun dromen te verwezenlijken en hun plannen uit te voeren. Vitale mensen stralen een bepaald levendigheid uit die niet gebonden is aan leeftijd. Een goed voorbeeld is de legendarische groep Cubaanse muzikanten in de film  Bueno Vista Social Club/Adios (2017). In 1996 werd deze band opgericht onder leiding van de Amerikaans gitarist en producer Ry Cooder en de Cubaan Juan de Marcos González. Het bijzondere van deze groep is dat alle leden inmiddels op leeftijd zijn. De Buena Vista Social Club vergaarde wereldroem met hun hit ‘Chan Chan’.

Praktische toepassingen:

  • Het lijkt een open deur, maar het is zó belangrijk! Zorg ervoor dat je goed eet, drinkt, slaapt en beweegt. Zo heb je een goede basis om met de volgende tips aan de slag te gaan.
  • Wees je bewust van je dromen en doelen in het leven en probeer ze te verwezenlijken. Waar kom je je bed vooruit? Wat zijn je passies, naast je verplichtingen als bijvoorbeeld werk (wat natuurlijk ook je passie kan zijn)?
  • Zing in een koor of bespeel een instrument. Ga op dansles of beoefen een kunstvorm.
  • Probeer van elke dag zoveel mogelijk een “monument” te maken door de dingen zoveel mogelijk met aandacht en liefde te doen. Dit is een uitstekende manier om in het moment te leven, waardoor tobberijen over het verleden of zorgen over de toekomst op de achtergrond geraken. Mensen die zoveel mogelijk in het moment leven voelen zich zonder meer vitaler!
  • Boekentips: De blue-zones methode door Dan Buettner (2015) en Ikigai door Héctor Garcia (2016).
  • Bekijk films waarin vitaliteit een belangrijke rol speelt. In veel films staan de (hoofd) personages voor de opdracht in zichzelf te (leren gaan) geloven en zich met toewijding en al hun levensenergie te richten op hun levensdoelen, waardoor zij een belangrijke inspiratiebron voor ons kunnen zijn. In aanvulling hierop kunnen films die muziek, dans of sport als onderwerp hebben ons als het ware belevendigen door hun aanstekelijke werking.

Films waarin levendig, energiek en vitaal zijn een belangrijke rol speelt:

Jazz on a Summers Day (1960))
West Side Story (1961)
Cool Hand Luke (1967)
Young at Heart (2007)
The Sound of Music (1965)
The World’s Fastest Indian (2005)
Up (2009)
Morning Gory (2010)
One Flew over the Cuckoo’s Nest (1975)
Lalaland (2016)
La Chana (2016)
Buena Vista Social Club: Adios (2017)
In the Heigths (2021, V.S.)
Summer of Soul (2021, V.S.)

Bronnen onder meer:

Positive Psychology at the Movies 2; Using Films to Build Characterstrenghts and Well-Being. 2nd Edition. Niemiec, R.M., Wedding, D. (2014). Boston: Hogrefe Publishers.
340 Ways to Use VIA Character Strenghts by Tayyab Rashid & Afroze Anjum. University of Penssylvania, 2005.