Samenwerken (teamwork)

Ik kan dingen doen die jij niet kunt en jij kunt dingen doen die ik niet kan, samen kunnen we grootse dingen doen.

Moeder Theresa

Samen kunnen we het verschil maken.

I am Greta

Bij samenwerken of “teamwork” gaat het om een kwaliteit die het goed samenwerken met anderen, het bijdragen aan een groep, het leveren van een fair aandeel met betrekking tot werk, en loyaal aan het team zijn, inhoudt. Samenwerken houdt een aantal dimensies in, waaronder burgerschap, sociale verantwoordelijkheid en loyaliteit. Burgerschap, een onderdeel van samenwerken, is direct gerelateerd aan het psychologische concept van “Gemeinschaftsgefühl” een Duits woord dat meestal vertaald wordt met “sociale interesse” of “gemeenschapsgevoel”. De psychiater Alfred Adler stelde dat  mentale gezondheid nauw verbonden is met het gegeven dat iemand zich een integraal onderdeel voelt van een groter sociaal geheel. Adler was van mening dat geluk op directe wijze gerelateerd is aan iemands Gemeinschaftsgefühl. Volgens hem is waarachtig geluk niet los te zien is van het vermogen om te geven. Een sociaal persoon zal eerder een geluksgevoel  ervaren dan een geïsoleerde persoon die streeft naar superioriteit, aldus Adler.

Een mooi voorbeeld van Gemeinschaftsgefühl stond in de Volkskrant van zaterdag 20 oktober jl. Volgens de Nederlander Rudi Westendorp, lid van het Deense corona-adviesteam, zie je aan de hand van een crisis vooral hoe een land sociaal en cultureel in elkaar zit. Hij benadrukt dat in Denemarken  de pandemie veel milder verlopen is dan in Nederland.  Westendorp geeft aan dat men de uitbraak veel meer binnen de perken heeft weten te houden door het gedrag van de Denen. Westendorp vervolgt: “De balans tussen het collectief en het individu ligt in Denemarken veel meer bij het collectief, En dat verschil is in coronatijd heel pregnant  (veelzeggend AdR) geworden. De essentie in Denemarken is: je bent onderdeel van een groep. Me-in-We is een uitdrukking die de Denen veel gebruiken. Jij maakt deel uit van de samenleving, dus moet de samenleving goed voor jou zorgen, maar nog belangrijker is dat jij de samenleving goed moet laten functioneren.” Westendorp geeft aan dat er natuurlijk ook in Denemarken sprake is van frictie, en dat er ook mensen zijn die zich niet aan de regels houden. Denen balen net zo hard als Nederlanders, vervolgt hij, maar er is toch veel meer dan in Nederland een collectief bewustzijn van wat wel en niet gepast is, zowel op straat als in de privésfeer.

Overigens strekt de Me-in-We gedachte zich ook uit naar andere Scandinavische landen Een voorbeeld hiervan is  de uitzonderlijk begaafde en moedige Greta Thunberg, die over de hele wereld vooral jongeren heeft geïnspireerd om zich in te zetten voor het klimaat.

 Praktische tips om samenwerken en gemeinschaftsgefühl te bevorderen.

  • Neem deel aan een gemeenschappelijk project in je woonplaats waarin je je kenmerkende kwaliteiten kwijt kunt.
  • Help jaarlijks op zijn minst één persoon om doelen te stellen in zijn of haar leven en houdt zijn of haar vooruitgang bij.
  • Ruim zwerfvuil op in je wijk, b.v. tijdens het joggen, dan heb je 2 vliegen in een klap (vitaliteit!).
  • Richt een boekenclub op.
  • Kijk naar de documentaire I Am Greta om te zien hoe ze zich inzet voor het klimaat en overweeg als je wilt om, net als Greta, geen of minder vlees te eten en geen (verre) vliegreizen te maken.

Films/documentaires waarin samenwerking en/of gemeinschaftsgefühl een belangrijke rol speelt:

  • The Grapes of Wrath (1940, V.S.)
  • Z (1969, Algerije/Frankrijk)
  • Alive (1993, V.S.)
  • The Widow of St. Pierre (2000, Frankrijk)
  • As It Is in Heaven (2004, Zweden)
  • Moolaade (2004, Senegal)
  • Joyeux Noel (2005, Frankrijk)
  • Coach Carter(2005, V.S.)
  • Opal Dream (2005, Australië)
  • To Play and to Fight (2006,/Venezuela)
  • Micmacs (2009, Frankrijk)
  • Home (2009, Zwitserland/ België/Frankrijk)
  • The Way Back (2010, V.S./Verenigde Arabische Emiraten/ Polen)
  • Act of Valor (2012, Duitsland/Zuid-Korea)
  • An (2015, Japan)
  • Bohemian Rapsody (2018), Groot-Brittannië)
  • Hors Normes (2019, Frankrijk)
  • The Cave (2019, Denemarken/Syrië)
  • I Am Greta (2020, Zweden/ Groot-Brittannië/ V.S/Duitsland)

Bronnen onder meer:

Positive Psychology at the Movies 2. Using Films to Build Characterstrenghts and Well-Being. 2nd Edition. Niemiec, R.M., Wedding, D. (2014). Boston: Hogrefe Publishers.

340 Ways to Use VIA Character Strenghts by Tayyab Rashid & Afroze Anjum. University of Penssylvania, 2005. Tayyab Rashid.

 

 

Sociale intelligentie (emotionele intelligentie, persoonlijke intelligentie)

Ware intelligentie betreft zowel boekenwijsheid als “slimheid van de straat”.

Je kunt al je punten verliezen als je één van deze dingen doet. Een: als je huilt. Twee: als je om je moeder vraagt. Drie: als je hongerig bent en om een snack vraagt! Vergeet het!

La Vita è Bella

Sociaal intelligente mensen zijn zich bewust van de emoties en intenties van zichzelf en anderen. Wat de situatie ook is, ze proberen om iedereen erbij te betrekken en zich comfortabel en gewaardeerd te laten voelen. Sociaal intelligente mensen zijn opmerkzaam ten aanzien van  de gevoelens van anderen en ook  zijn ze eerlijk over hun eigen emoties. Tenslotte zijn ze er in het algemeen bedreven in om gezonde relaties te koesteren.

Een mooi voorbeeld van sociale intelligentie is te vinden in de film La Vita è Bella (1997) waarin de Italiaanse Jood – Guido – zijn zoontje  – Giosué – helpt om (emotioneel) te overleven in een naziconcentratiekamp door te doen alsof het om een spel gaat waarbij hij punten kan winnen. Als Giosué voldoende punten in dit spel verzamelt kan hij een tank winnen, aldus zijn vader. Dit geeft het jongetje perspectief, ondanks de barbaarse omstandigheden binnen het kamp. Door de liefde en ongelooflijke creativiteit van zijn vader blijft hem zo een oorlogstrauma bespaard.

Uit allerlei onderzoek is duidelijk geworden dat je als mens beter af bent met veel sociale intelligentie dan met een hoog IQ. Je hebt een aangenamer leven en de mensen met wie je verkeert ook. Wat zou het mooi zijn als (wereld)leiders langs de meetlat van sociale intelligentie zouden worden gelegd voor ze bijvoorbeeld president mogen worden!

Wat kenmerkt mensen met een hoge sociale intelligentie

  1. Je bent nieuwsgierig naar mensen die je nog niet kent.
  2. Je bent een goede leider.
  3. Je weet waarin je goed bent en ook waarin je slecht bent.
  4. Je kunt anderen je onverdeelde aandacht geven.
  5. Als je van slag bent weet je precies waarvan.
  6. Je kunt met de meeste mensen goed opschieten.
  7. Je vindt het belangrijk om een goed en gewetensvol mens te zijn.
  8. Je bent in staat en bereid om je eigen dingen opzij te schuiven om een ander te helpen.
  9. Je bent goed in het aflezen van de emoties van anderen aan hun gezichtsuitdrukking.
  10. Je vertrouwt op je intuïtie.

Je kunt je sociale intelligentie desgewenst op de volgende manier vergroten

  • Benoem plezierige en onplezierige gevoelens terwijl je ze ervaart. Leer je emoties te monitoren gedurende de dag en niet alleen op tijden waarop ze intens zijn. Dit houdt in dat je je ervan bewust bent, wanneer je een gevoel ervaart. Neem er een week voor om je emoties regelmatig bij te houden (bijvoorbeeld elk uur), wat voor emotie je ook ervaart. Dit kan je helpen om je emotionele mozaïek te ontdekken. NB Door te oefenen met het cultiveren van bepaalde gevoelens zoals bijvoorbeeld dankbaarheid (zie evt. blog dankbaarheid) zul je merken dat je dit gevoel steeds vaker zult ervaren (wat je aandacht geeft groeit!). Zo kan bijvoorbeeld dankbaarheid een grondtoon worden in je leven.
  • Gebruik films als een hulpmiddel. Welke films (zie eventueel deze of overige blogs) roepen emoties op als boosheid, irritatie, bedroefdheid, angst en blijdschap? Ga er van uit dat elke film emoties oproept – zelfs als je reactie mild is – en bekijk of je kunt identificeren waarom die emotie je opvalt op het moment dat je die emotie ervaart.
  • Vraag je af wanneer je een emotie of een gevoel ervaart het volgende af: Is de emotie of het gevoel helpend? Wordt je erdoor gemotiveerd of juist beperkt? Vraag je ook af waarom voel ik me zo? Waarom voelt de ander zich zo?
  • Verzamel voorbeelden van sociale intelligentie. Kijk bijvoorbeeld naar onderstaande films. Kijk naar de verbale en non-verbale uitdrukkingen en nuances van de protagonisten. Waar denken ze specifiek aan? Hoe stemmen ze zich af op de gedachten en de gevoelens van anderen? Welke strategieën gebruiken ze om effectief te reageren?
  • Luister naar anderen met onvoorwaardelijk respect.

Films  waarin sociale intelligentie een belangrijke rol speelt:

  • The Good, the Bad, and the Ugly (1966, Italië/ Spanje/Bondsrepubliek Duitsland/V.S.)
  • Paper Moon (1973, V.S.)
  • Children of a Lesser God (1986, V.S.)
  • Driving Miss Daisy (1989, V.S.)
  • Un Homme et une Femme (1996/Frankrijk)
  • La Vita è Bella (1997, Italië)
  • The Five Senses (1999, Canada)
  • K-Pax (2001, V.S/Duitsland)
  • Don’t Come Knocking (2005, Frankrijk, Duitsland, V.S.)e
  • An Education (2009, Groot-Brittannië)
  • Another Year (2010, Groot-Brittannië)
  • Birdman (2014, V.S.)
  • Boyhood (2014, V.S.)
  • Whiplash (2014, V.S.)
  • An (2015, Japan)
  • Western (2017, Duitsland/Oostenrijk/Bulgarijë)
  • Hors Normes (2019, Frankrijk)

Bronnen onder meer:

Positive Psychology at the Movies 2. Using Films to Build Characterstrenghts and Well-Being. 2nd Edition. Niemiec, R.M., Wedding, D. (2014). Boston: Hogrefe Publishers.

340 Ways to Use VIA Character Strenghts by Tayyab Rashid & Afroze Anjum. University of Penssylvania, 2005. Tayyab Rashid.

Welingelichte kringen.nl

 scienceofpeople. com